Гидроузел Самаркандского водохранилища на р. Нуре

 

В 30-е годы ХХ века начинается активное развитие Карагандинского промышленного региона. В связи с недостатком водных и энергетических ресурсов, в 1932 году, Главэнерго СССР принимает решение о строительстве плотины и водохранилища на реке Нура в районе п. Самаркандского.

Изыскательные работы по выбору места плотины проводились Ленинградским гидрологическим институтом, проект водохранилища и гидроузла выполнило Московское отделение института Гидропроект.

Для усиления кадров строителей в п. Самаркандский было переброшено 50 инженеров и техников, работавших ранее на сооружении Днепропетровской гидроэлектростанции (Украина).

Первый камень в основание плотины на р. Нуре был заложен летом 1934 года. Большинство работ проводилось вручную.  Кроме прибывших на стройку специалистов и местного населения, к сооружению плотины привлекались заключенные Карлага ГУЛАГа НКВД СССР.

1939 году дамба была сдана в эксплуатацию. Формирование зеркала Самаркандского водохранилища продолжалось до 1961 года. Длина водохранилища -  20 км, ширина -  6,5 км. Максимальная глубина – 17 м.

 


 


 

 

Нұра өзеніндегі Самарқанд су қоймасының су торабы

 

ХХ ғасырдың 30-шы жылдары Қарағанды өнеркәсіптік аймағының белсенді дамуы басталды. Су және энергетикалық ресурстардың жетіспеушілігіне байланысты 1932 жылы КСРО Басэнерго Самарқанд кентінің маңында Нұра өзенінде бөгет пен су қоймасын салу туралы шешім қабылдады.

Бөгеттің орнын таңдау бойынша іздестіру жұмыстарын Ленинград гидрологиялық институты жүргізді, су қоймасы мен су торабының жобасын Гидрожоба институтының Мәскеу бөлімшесі орындады.

Құрылысшылар кадрларын күшейту үшін бұрын Днепропетровск су электр станциясының (Украина) құрылысында жұмыс істеген 50 инженер мен техниктер Самарқанд кентіне жіберілді.

Нұра өзеніндегі бөгеттің алғашқы іргетасы 1934 жылдың жазында қаланды. Көптеген жұмыстар қолмен жүргізілді. Құрылысқа келген мамандар мен жергілікті тұрғындардан басқа, бөгетті салуға КСРО Ішкі Істер  Халық комитетіне қарасты ГУЛАГ КарЛагының тұтқындары тартылды.

1939 жылы бөгет іске қосылды. Самарқанд су қоймасының айнасын қалыптастыру 1961 жылға дейін жалғасты. Су қоймасының ұзындығы-20 км, ені-6,5 км., максималды тереңдігі – 17 м.